Organisaties en zelfstandige beroepsbeoefenaren zijn verplicht om de Meldcode te hanteren in geval van (vermoeden van) huiselijk geweld en kindermishandeling, waaronder ook ouderenmishandeling, eergerelateerd geweld, huwelijksdwang en meisjesbesnijdenis.
De wet is op 1 juli 2013 in werking getreden. Op 23 juni 2017 is hier het afwegingskader aan toegevoegd. Malkander valt ook onder deze wet.
Het toezicht op de naleving van de wet is in de sectoren gezondheidszorg, jeugdzorg, onderwijs en veiligheid en justitie in handen van de vier landelijke inspecties. Gemeenten oefenen dit toezicht uit in de kinderopvang en in organisaties die actief zijn op het terrein van maatschappelijke ondersteuning zoals welzijnswerk, het jongerenwerk en de peuterspeelzalen.