Herstelkracht terugvinden bij ontmoetingsgroep ‘Ruimte voor je verhaal’

“We steunen elkaar, ik ga altijd weer opgelucht weg”
‘Ruimte voor je verhaal’ is een ontmoetingsgroep waar mensen hun verhaal kunnen delen met een ervaringsdeskundige begeleider. Aanleiding voor de groep was een combinatie van signalen van praktijkondersteuners GGz in Lunteren en de wachtlijsten in de Ggz. Mensen praten er over hun leven en waar ze tegenaan lopen. De deelnemers ervaren hierdoor medeleven, begrip en vooral dat ze er niet alleen voor staan. Ze vinden iets bij elkaar wat ze nergens anders vinden. Deelnemer Piet: “De pijn die wij voelen, kunnen professionals niet begrijpen. Maar wij snappen elkaar wel. De pijn die je van een ander voelt, verlicht die van jezelf.”

Tjerk begeleidt de groep, als ervaringsdeskundige. Na een jeugd in een dysfunctioneel gezin, met veel geweld, en een zoektocht naar een weg omhoog, kwam hij in contact met een ervaringsdeskundige therapeut. “Sindsdien ben ik stabiel. Ik ben bijna 25 jaar getrouwd, en heb volwassen kinderen waar ik een goede relatie mee heb. Alle moeite die ik mezelf heb getroost, is de moeite waard geweest.”

Ruimte bieden
In 2020 kwam hij in aanraking met het burgerinitiatief ‘Burgers voor burgers’ in Veenendaal.  Hij ging deelnemen aan hun Herstelwerkgroep en deed de opleiding tot Ervaringsdeskundige. Toen Malkander zich meldde voor ervaringsdeskundigheid, is hij bij “Ruimte voor je verhaal’ betrokken geraakt. “In april zijn we gestart in de Muldersschuur. We komen hier iedere vrijdag van 15-17 uur samen. Het einde van de middag, een gezamenlijke afsluiting van de week, waardoor deelnemers misschien met een positief gevoel het weekend ingaan. Er heeft zich direct een groepje gevormd dat er altijd is. Inmiddels is er ook een appgroep. Mijn rol is vooral ruimte bieden, vertragen en niet overnemen. Ik bereid de gesprekken ook niet voor.”

Emmertje van vroeger
Jan kwam via de huisarts als eerste deelnemer binnen. “Lange tijd nam ik teveel hooi op mijn vork. Ik werkte van zeven uur ’s morgens tot half twee ’s nachts, deels om mijn gedachten een andere kant op te bewegen. Daarnaast help ik veel mensen, maar in een aantal situaties ben ik daar zwaar in teleurgesteld geraakt. Mijn emmertje dat ik van vroeger met mee meedraag, zat ook behoorlijk vol. Dat heb ik steeds weggeduwd. Maar alles komt een keer naar boven. Zo belandde ik bij de huisarts, want ik zag het leven niet meer zitten. Maar er zijn teveel dingen waardoor ik niet uit het leven kan stappen, zoals de zorg voor mijn dieren. Als ik daaraan denk, dan kan ik het niet.”

Op zoek naar wie je bent
Piet kwam bij de groep terecht via de Wmo. “Ik heb een zwaar leven achter de rug, met misbruik en geweld, in mijn jeugd en werkende leven. Met een moeilijk huwelijk en een lastige echtscheiding. Door dat alles ben ik selectief geworden in wie ik in mijn leven toelaat. Er is nog maar een klein cirkeltje over, waardoor mijn leven eenzaam is. Ik ben mezelf kwijtgeraakt op mijn zesde. Sindsdien weet ik niet wie ik ben. Ik acteer mijn hele leven al. Als ik anderen maar blij kan maken. Maar eigenlijk ben ik al jaren op zoek naar wie ik ben. Naar ‘kleine Piet’. Ik hoop die nog eens te vinden.” Piet vindt rust in de groep. “We veroordelen elkaar niet, maar steunen elkaar. Zo zou de hele maatschappij moeten werken. Soms ga ik met tegenzin, maar ik ga altijd weer opgelucht weg. Je wordt serieus genomen. Het helpt dat iedereen een verhaal heeft en bereid is dat te delen. In de appgroep is het meestal wel luchtiger. Dat is een mooie manier om elkaar een beetje in de gaten te houden.”

Oprecht en helend
Karel is meerdere keren ontregeld geraakt in het leven, ondanks een fijne jeugd. “Dat begon tijdens mijn studietijd, toen ik door een psychose voor het eerst met de GGz in aanraking kwam. Sinds de coronatijd heb ik specialistische GGz, met fijne begeleiders die luisteren en begripvol zijn. Gehoord worden is zo belangrijk. Ik wilde iets met mijn ervaringen doen en zo ben ik bij het Zelfregiecentrum terecht gekomen. En nu hier. Kort geleden is bij mij autisme vastgesteld, toen vielen er wel wat kwartjes. Ik werk nu onder mijn niveau, maar kan zinvolle contacten met mensen maken. Verbondenheid, als tegenovergestelde van eenzaamheid. Dat hoeft niet alleen positief te zijn, pijn delen is ook oprecht en helend. Geaccepteerd worden om wie je bent, met alle ongemakken die daarbij horen, dat gun je anderen ook. Ik doe nu dingen die ertoe doen.”

Voor elkaar klaar staan
Piet knikt. “Je hebt elkaar nodig. De een kan niet zonder de ander bestaan. Ik vind mezelf een eerlijk, oprecht mens. Maar dat wil ik ook terug van mensen die ik toelaat in mijn leven. Wederkerigheid. Ik hoop dat ik nu omhoog aan het klimmen ben. Het helpt me dat ik hier mag vertellen over de week die achter me ligt. Soms krijg je van een ander een advies mee. Ik heb ook een band met de mannen hier, dat gaat heel natuurlijk. Ik kom ook bij Jan thuis, dan is het gezellig.” Karel: “De menselijkheid, de warmte die ik hier trof, die heb ik wel gemist. Mijn leven was ‘niet zeuren, gewoon doorgaan’. Hier staan we voor elkaar klaar. Dat is voor mij een van de belangrijkste dingen in mijn leven.” Jan bezoekt sinds kort ook een psychiater. “Maar als ik daar wegga, voel ik me stijf en weet ik niet waar ik ben. Als ik op vrijdag bij deze groep wegga, voel ik dat ik wat van mijn ballast heb kunnen achterlaten.” Die opmerking doet Tjerk wat. Hij dankt Jan. “Dat is misschien wel het mooiste compliment dat ik ooit heb gekregen.”

Herstelkracht terugvinden
Tjerk wil nog iets belangrijks kwijt over de groep. “Ik krijg vaak de vraag of je door al die negatieve verhalen niet verder in de put raakt, zeker als de groep groter wordt. Dat is niet de ervaring die wij hebben. Je merkt hier dat je niet de enige bent met een verhaal, dat je er niet alleen voor staat. Je kunt je verhaal kwijt, zonder dat er iets moet. We kunnen elkaar spiegelen in positief gedrag. Want wij hebben al laten zien dat we ergens mee kúnnen omgaan. Mensen hebben herstelkracht, maar zijn die soms kwijtgeraakt. En die vind je vaak niet alleen terug.” Piet is het met Tjerk eens. “Ik vind hier hoop, eigenlijk weer in alles. Dit zijn voor mij gezonde sociale contacten. Hoop, dat is het.”